No.
Titel
02132
Morse code de ruimte in

Marres, Maastricht, 7-11-99

Beste aanwezigen.

De toepasbaarheid van de moderne mathematiek binnen iets triviaals als de ruimtvaart is astronomisch. Dankzij ingewikkelde wiskundige berekeningen tracht men antwoorden te vinden op fundamentele vraagstukken als 'waar kom ik vandaan?' en 'hoe kom ik hier weer weg?'.

Al eeuwen lang zoekt de vragende mens naar antwoorden. Taal is hierbij zijn belangrijkste tool. De ontwikkeling van het menselijk strottehoofd enerzijds en de capaciteit tot syntaxis anderzijds maakt het mogelijk ons verstaanbaar te maken. Een vluchtig medium als de ether draagt bij tot een reikwijdte van signalen in de breedste zin van het woord. Want hoewel de snelheid van het licht, de snelheid van het geluid ruimschoots overtreft, reikt onze beeldtaal niet verder dan een hoekje.

Maar juist in het kleinste hoekje zit het grootste gevaar! De kracht van onze fantasie mag nimmer gelijkgetrokken worden met de klank van het gesproken woord. Spelen met taal is spelen binnen een met prikkeldraad afgezet terrein. Elke misstap is fataal. Wie speelt met beeld kan zich slechts te pletter rennen tegen een imaginaire muur.

De Russische poëet/schrijver Mandelstam dorste tijdens het schrikbewind van Stalin zijn gedichten niet aan het papier toe te vertrouwen. Zijn gehele oeuvre bevond zich in het hoofd van zijn vrouw. Ander voorbeeld: we schrijven 1973. Het zijn de hoogtijdagen van de pantomime. Hakim zit 37 dagen opgesloten in een denkbeeldig doosje. Laatste voorbeeld: Een valse bommelding in hartje Smilde krijgt een wel hele wrange bijsmaak wanneer de bom toch ontploft. Hakim verliest beide benen, maar z'n werk verkoopt beter dan ooit...

Op het grensvlak van fantasie, grammatica en mathematica vervult morse code een verbindende functie. Het binaire alfabet maakt morse universeel, doch de taalspecifieke variaties gaan niet verloren. Morse code is het Esperanto van de 21-ste eeuw.

Naast mij staat een indrukwekkende zend-installatie. Hiermee zal binnen enkele minuten een boodschap in morse code de ruimte cq. het heelal in worden gezonden.


Het is dit jaar alweer zo'n dikke 150 jaar geleden dat de uit Amerika afkomstige Samuel F. B. Morse de morse code ontdekte. Als jonge jongen trok Samuel er vaak met zijn vriendjes op uit om 'strootjes-trekken' te spelen. Degene die bij dit spel het kortste strootje trekt, is doorgaans de verliezer. Toen Samuel - nieuwsgierig Aagje als hij was - de 'score' van één week eens op een rijtje zette, kwam hij tot een uiterst merkwaardige ontdekking. Zijn strootjes waren respectievelijk: drie keer kort, één keer lang, één keer kort, één keer lang, één keer kort, één keer lang, negen keer kort, één keer lang, één keer kort, drie keer lang, één keer kort, één keer lang en één keer kort. Na enig gepuzzel kon hij in deze frequentie een woord lezen. Samuel noemde de door hem ontdekte code, heel toepasselijk 'morse code'.

Gevonden onder "geluid":
1  [Boot]
2  [De Nies]
3  [Klepdemper]
4  [Nasaal]
5  [Zwembandje]

Gevonden onder "performance":
1  [Performance tot het jaar 2000]

Gevonden onder "signaal":
1  [Attentie! Buurtpreventie bord]
2  [De schat van het geheim]
3  [Signaal]

Dier in Bedrijf Archief ©